Arı Zehiri Nedir?

Arı zehiri; bilinmeyen, tanınmayan bir arı ürünü daha; arılar soktuğunda canımızı yakan ve bu yüzden insanların arılardan korkmasına sebep olan arı zehiri de aslında bir arı ürünüdür. Bu ürün uygun bir teknikle arılardan toplanıp insanlara daha yararlı olacak bir şekilde kullanılabilir. Fakat bu ürünün toplanması zor ve kullanım alanlarının daha dar ve yüksek teknik isteyen alanlar olması, arı zehirinin hem yurdumuzda hem de dünyada yaygın olarak tanınmamasına neden olmaktadır.

Arı zehiri, farmakolojik olarak aktif bir arı ürünüdür ve mellitin, apamin, dopamin, adolapin gibi bileşenleri vardır. Bu bileşenlerden dolayı tıpta bazı hastalıkların tedavisinde arı zehiri kullanımı konusunda bir çok çalışma yapılmıştır ve yapılmaktadır. Yurdumuzda hem üretimi hem de tüketimi konusunda neredeyse hiçbir bilgi yok diyebileceğimiz arı zehirinin romatizmal rahatsızlıklar ve MS hastalığı diye bilinen Multiple Sclerosis başta olmak üzere bazı hastalıkların tedavisinde kullanılması ile ilgili birçok araştırma yurt dışında yapılmaktadır. Ayrıca çeşitli hastalıklara yakalanmış ve arı zehiri tedavisi ile iyileşmiş birçok insanın yaşadıkları tecrübeleri ve gerçek olayları içeren yayınlarda bulunmaktadır. Yine yurt dışında yapılan araştırmaların sonuçlarına göre dünya nüfusunun ancak %1-2’sinin arı iğnesine ve dolayısıyla arı zehirine karşı çok hassas, %1-2’sinin hassas olduğu ortak kabul görmüştür. Burada aşırı hassas olan insanlar 1 tane arı tarafından bile sokulursa mutlaka tıbbi müdahale görmelidirler. Ayrıca arı zehiri kullanarak herhangi bir hastalığın tedavisine yönelik çalışmaya başlanacaksa da, bunun uygulanacağı kişinin arı zehirine karşı hassas olup olmadığının belirlenmesi hayati önem taşıyan bir zorunluluktur. Arılar tehdit edilmedikleri, rahatsız edilmedikleri sürece iğnelerini kullanmazlar. Bu yüzden arılara sözü edilen davranışlarda bulunulmazsa, onlardan korkmaya gerek yoktur. Ama bir şekilde arının sokma olayı gerçekleşirse öncelikle sakin olunmalı arının iğnesi bulunup hemen çıkarılmalıdır. Çünkü arı iğnesi özel yapısı dolayısı ile arıdan ayrılmış olmasına rağmen zehir pompalamaya yaklaşık 20 dakika süresince devam eder. İğne çıkarıldıktan sonra bu bölge su ve sabunla yıkanmalı ve buraya buz parçaları konmuş bir kumaşla kompres yapılmalıdır, bu sayede ilk andaki acı hafifletilebilir. Ayrıca soğan bastırmak, diş macunu sürmek, amonyak sürmek gibi bazı pratik işlemlerde acıyı azaltır.

Arı zehiri tıpta, bazı hastalıklar için ilaç hazırlanmasında daha çok kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde kullanılan ilaçların nasıl yan etkileri varsa arı zehirinin de benzer etkileri olabilir. Ama yapılacak bilimsel araştırmalar sayesinde bu etkiler azaltılarak arı zehiri kullanımı artacak ve arı zehiri insanlar için çok daha önemli bir arı ürünü haline gelecektir.